Afgelopen weekend ging de wintertijd weer in. Twee keer per jaar verzet Nederland de klok om aan te sluiten bij de buurlanden. Dit werd ingevoerd vanwege de economie, maar uit onderzoek blijkt echter dat het wisselen met een zomer- en wintertijd onnodige gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Het gaat niet alleen om (ouders van) kleine kinderen, die moeten wennen aan het nieuwe ritme. Dat ene uurtje meer of minder slaap heeft enorme invloed op onze gezondheid. Het gaat niet alleen om slechter slapen na de tijdwisseling, maar na de wisseling naar de zomertijd komen er gemiddeld veel meer herseninfarcten voor. Deze effecten zouden niet optreden bij een ‘standaardtijd’.
Ochtendlicht hebben we hard nodig
Een permanente wintertijd is het gezondst voor de Nederlandse bevolking. Dit blijkt uit een rapport van de RIVM over de gevolgen van het wisselen tussen de zomer- en wintertijd. Het verzetten van de klok betekent dat je biologische klok zich elke keer weer moet aanpassen. Je biologische klok is belangrijk voor een goede nachtrust en een fit gevoel overdag, maar ook essentieel voor een gezond hart en gezonde bloedvaten, gezonde hersenen en een goed afweersysteem. Verstoringen van onze klok kunnen leiden tot vermoeidheid, slaapstoornissen, overgewicht, hart- en vaatziekten en depressies.
Uit onderzoek blijkt dat een permanente wintertijd het beste bij ons dag- en nachtritme past en zorgt voor de minste verstoring in de slaap. Bij de instelling van de wintertijd komt de zon vroeger op en voor onze biologische klok hebben we dat ochtendlicht juist hard nodig. Daglicht in de ochtend zorgt voor een wakker gevoel en een goed slaap-waak ritme.
Een permanente zomertijd kan leiden tot meer verkeersongelukken
Ook een permanente zomertijd is onderzocht. In dat geval komt de zon op de kortste dag van het jaar pas op rond 9.45 uur. Dat betekent dat we tot begin maart in het donker naar school en werk moeten gaan. Doordat het ’s ochtends lang donker blijft zijn we minder alert en is ons reactievermogen niet optimaal. Dit zou kunnen leiden tot meer verkeersongelukken. Maar ook voor mensen die werkzaam zijn in de zorgsector kan weinig slaap fatale consequenties hebben. Uit diverse studies naar onder andere slaapduur en slaapkwaliteit, het aantal mensen met kanker, en de levensverwachting in het algemeen is gebleken dat een permanente wintertijd beter is voor onze gezondheid. Volgens het RIVM is het voor onze gezondheid van belang om zoveel mogelijk aan te sluiten bij onze natuurlijke tijdzone en deze permanent aan te houden.
Wat doet Nederland met de tijdwisselingen?
Vaak hoor ik om me heen: ‘Schaf die zomertijd toch af, doe gewoon een standaardtijd.’ Maar zo makkelijk is het helaas niet. Bij de keuze voor een bepaald tijdsysteem komt meer kijken dan je in eerste instantie zou denken. Als Nederland de zomer- en wintertijd afschaft dan betekent dit dat er een verschil in tijd is met de buurlanden. Binnen onze economie hebben de verschillende sectoren verschillende belangen. Denk hierbij aan internationale handel en transport.
Gelukkig wordt er steeds meer belang gehecht aan een goede nachtrust. Toch heeft Nederland nog geen knoop doorgehakt over het wel of niet afschaffen van de zomer- en wintertijd. Het kabinet vindt het belangrijk dat de tijd bij ons en in de landen om ons heen zoveel mogelijk gelijk blijft. Daarom neemt het kabinet pas een standpunt in als duidelijk is wat de buurlanden doen.
